Wat jammer dat het competentiegericht leren weer de boosdoener is in het gesprek tussen bestuur, student en Beter Onderwijs Nederland vandaag in Trouw. Dat wat er over onderwijs in de krant staat, lijkt mij meestal een verhaal dat is samengesteld in een mengbeker waar mijn moeder vroeger de appelmoes in maakte. Die smaakte trouwens goed, maar voor probleemdiagnose in het MBO lijkt me deze aanpak niet gewenst. In één verhaal wordt de vernieuwing in het onderwijs, de invoering van het competentiegericht leren, de eenzijdige aandacht voor algemene vaardigheden in tegenstelling tot vakmanschap, en de te zelfstandige leerling bij elkaar geveegd, zodat er een bijzonder complex probleem is geconstateerd. Maar er is wel een oplossing voor: de kwalificatiedossiers, waar men minstens 4 experimentele vormen van voorbij heeft zien komen, moeten aangepast en men moet weer terug naar vakmanschap. Maar: het bedrijfsleven heeft het zo gewild.
Ja, het bedrijfsleven wilde het zelf: zij immers wilde alleen maar beroepsvakken. Ik heb die kwalificatiedossiers (KD ‘s) aardig op mijn netvlies: natuurlijk zijn er dingen op aan te merken, maar men heeft daar geprobeerd, alle ‘algemene vaardigheden’ op het beroep zelf te betrekken. Wat ik zo jammer vind, is dat het probleem binnen het MBO gereduceerd wordt tot nu een verbetering van de Kwalificatiedossiers: en men ziet de problemen al weer aankomen: dat gaat langs eindeloze vergadersessies en zal dus weer heel lang duren. Alsof daarmee de problematiek binnen het MBO van tafel is.
Mijns inziens, zou men ook eens kunnen kijken naar de andere didactiek en de andere instructie die men binnen het Competentie gericht leren nodig heeft, en waar duizenden docenten zich nu over buigen en zich langzaam in bekwamen. Met deelnemers- leerlingen samen, geven zij vorm aan hún vakmanschap van docent.
Dat er problemen zijn in het MBO moge duidelijk zijn. Wat ik mis is een grondige analyse vooraf, die aangeeft waar het probleem zich precies bevindt, in al haar consequenties. Nu wordt nog te vaak de onderwijsproblematiek van PO, VO en MBO met elkaar verward en vervolgens uitgewerkt. Volgens mij zou een analyse van wát probleemveroorzakende issues per onderwijssoort zijn zoals bijvoorbeeld de gevolgen van onder andere schaalvergroting, marktwerking, teruglopende leerlingenaantallen, en van daaruit een denken in mogelijke verandermogelijkheden leiden tot een degelijker standpunt.
Ik zie het al gebeuren: scholen werken na een aantal experimentele jaren nu met de ingevoerde KD’s, en kunnen straks weer vanuit een ander stramien gaan werken. Gek vind ik het niet, dat docenten daar niet meer enthousiast van worden.